Drijvende kracht achter donorwet publiceert onthullend boek; ‘Dat bepaal je zelf’

Vandaag verschijnt het boek ‘Dat bepaal je zelf’. Een onthullend boek over de tien jaar durende strijd voor een nieuwe  Donorwet. ‘Dat bepaal je zelf is geschreven door Ed van Eeden vanuit de ervaringen van Menno Loos. Van Eeden interviewde vele betrokkenen, onder wie Pia Dijkstra, Bruno Bruins, Frank de Grave en vele anderen. Het verhaal geeft de impact weer van een volhardende burger die achter allerlei schermen vele touwtjes in handen had en wiens strakke regie uiteindelijk leidde tot een wetswijzing.  

Op 1 juli 2020 is de nieuwe Donorwet ingegaan. De grote man achter die wetswijziging is Menno Loos. Ruim tien jaar lang zette hij achter de schermen strategieën uit, te beginnen bij het burgerinitiatief 2 Miljoen Handtekeningen (2MH). De directe motivatie daarvoor was een goede vriend, die een leverziekte had en op termijn een transplantatie nodig had.

Loos is een betrokken burger, met een groot geloof in de werking van de democratie. Vanuit die overtuiging verenigde hij patiënten, artsen en BN’ers, patiëntenverenigingen - maar ook politieke partijen – zowel voor- als tegenstanders. Ondanks vele moeilijkheden en tegenslagen hield Loos de onbetaalde lobby liefst een decennium lang vol. 

Het grote verschil met de oude Donorwet is dat de nieuwe wet gebaseerd is op actieve donorregistratie (ADR). Bij ADR wordt van elke Nederlander actief om een keuze gevraagd. Als je uiteindelijk niet reageert, weet je dat er ‘geen bezwaar ‘in het donorregister komt te staan. Dit in tegenstelling tot de oude wet, waarbij enkel de mensen die zelf actie hadden ondernomen in het register vermeld stonden: het gevolg daarvan was dat van verreweg de meeste Nederlanders onbekend was wat hun wensen waren met betrekking tot orgaandonatie. Zie lieten daardoor de keuze onbedoeld aan de nabestaanden. 

In zowel de Tweede als de Eerste Kamer werd het wetsvoorstel met de kleinst mogelijke meerderheid aangenomen. De credits daarvoor gingen na afloop logischerwijs naar parlementariër Pia Dijkstra, die het wetsontwerp had ingediend en verdedigd. Maar zonder het burgerinitiatief, waarvan Loos de drijvende kracht is gebleven, zou de nieuwe Donorwet er niet zijn gekomen. 

In het boek Dat bepaal je zelf vertelt Menno Loos zijn kant van het verhaal: dat van de burger die, zonder dat van tevoren te hebben bedacht, een doorgewinterd lobbyist werd en aan de basis stond van de invoering van ADR. Het relaas leest als een spannend boek, met afwisselend zenuwslopende en euforische elementen. 

Loos’ boodschap is: als je wilt en het spel goed speelt, kun je als burger langs democratische weg een wezenlijke verandering teweegbrengen, op welk gebied dan ook.  

Menno Loos is zelf dyslectisch, dus heeft hij voor dit boek de hulp ingeroepen van schrijver en journalist Ed van Eeden, die zijn verhaal heeft vastgelegd. Naast Loos zelf komen tientallen politici, medici, ervaringsdeskundigen, mede-initiatiefnemers en andere betrokkenen aan het woord.

Menno Loos en Ed van Eeden, Dat bepaal je zelf – Tien jaar strijden voor een nieuwe Donorwet. Uitgeverij LoosBD, 356 pp, hardcover, prijs € 25. Verschijningsdatum: 5 februari.